Off track Frederic De Meyer: de steenkapper
Een verhaal, liefdevol gebeiteld in steen.
Frederic De Meyer is ambachtelijk steenkapper en werkt mee aan de restauratie van historische gebouwen. In deze vierde “Off Track”-aflevering kapt en beitelt Frederic zich een weg naar de plek waar het allemaal begon: Carrières du Hainaut, de steengroeve van Soignies.
Na 3 jaar weet je of je het gaat volhouden, na 10 jaar begin je er iets van te kennen.Frederic De Meyer
Na zijn opleiding aan Sint-Lukas had Frederic wel een diploma, maar geen idee welke richting hij uit wilde. Na een bezoek aan het Musée de la Pierre in Maffle voelde hij plots de klik en ontdekte hij dat steenkappen zijn ding zou worden. Onder het strenge oog van ‘Monsieur Abraham’ leerde hij het vak met veel vallen en opstaan. “Als eerste opdracht moest ik een vlak beitelen. Toen dat na 3 weken zwoegen af was, kwam de oude steenkapper kijken, hij hakte er met zijn beitel een brok af en ik mocht herbeginnen. Meer zei hij niet. Als je niet tegen een stoot kon, kon je het wel vergeten.”
Steenkappen leer je met de ogen, niet op de schoolbanken.Frederic De Meyer
Frederic houdt van het fysieke werk, het geduld waarmee je het ambacht langzaam en al doende onder de knie krijgt. “Bij steenkappen moet je vooral slim werken. Wie te veel kracht gebruikt, is niet goed bezig. Het gaat om precisie. Elk stuk steen is verschillend. Waar zitten de fouten in de steen? Zit de kleur goed? Hoe kan ik er zo efficiënt mogelijk het blok uithalen dat ik nodig heb? Het is een continu leerproces. Het gaat om eeuwenoude technieken die van generatie op generatie worden doorgegeven en die je alleen kan leren door te kijken en te doen”, vertelt Frederic.
Watch now !
Roadtrip.
Volg Frederic, van zijn atelier in Herselt via de Abdij van Averbode tot Carrières du Hainaut, de steengroeve van Soignies, de magische plek waar het voor hem allemaal begon.
1 / Herselt.
Atelier.
Frederik werkt sinds 2016 bij een bedrijf gespecialiseerd in het restaureren van historische gebouwen. Het verwerken van Blauwe steen uit Henegouwen, Franse witte natuursteen en bruine ijzerzandsteen uit Diest tot steenblokken, sierstenen, moulures en balustrades… dat is zijn wereld. Eén waar hij nooit genoeg van krijgt, want elke werf brengt nieuwe uitdagingen.
“De restauratie van een gebouw gebeurt in nauw overleg met een architect. Hij bepaalt welke steensoort we gebruiken. Maar het uitkiezen van de blokken doen we samen. In het atelier bekijken we de blokken om eventuele fouten op te sporen. We meten de te restaureren stenen nauwkeurig op, maken een profiel, tekenen dat af op onze steen, en dan kan het steenkappen beginnen. Eerst halen we er met een puntbeitel alle overtollige materiaal af. Met een bouchardeerhamer, die kleine pinnetjes heeft, hameren we de steen tot hij steeds vlakker en vlakker wordt. Ten slotte tailleren we alle puntjes weg tot alle zijden van het blok helemaal vlak zijn. Gaat het om ornamenten, dan nemen beeldhouwers het over.”
De restauratie van een gebouw gebeurt in nauw overleg met een architect.Frederic De Meyer
2 / Averbode.
De Abdij van Averbode.
Op dit ogenblik werkt Frederic aan de restauratie van de Abdij van Averbode. Muren worden afgestoomd, daken en goten hersteld en al het beschadigd steenwerk wordt vervangen. De nieuwe stenen worden opgemeten en ambachtelijk in het atelier gemaakt. “Weten dat mijn stenen hier over honderden jaren nog zullen zitten, geeft een geweldig gevoel. Oude stenen droegen vroeger de handtekening van de steenkapper. En dus voel je je verantwoordelijk voor elke steen. Het moet juist zijn.”, vertelt Frederic.
Werken aan een historisch gebouw geeft je een soort fierheid. Het gevoel van: die en die stenen heb ik gemaakt. Als steenkapper kan ik het trouwens niet laten om voortdurend omhoog te turen naar torens en gebouwen. Onlangs ook nog in Barcelona. Mijn maten moeten daar altijd om lachen. Tja, het is een soort afwijking geworden, zeker?
Hier in de steengroeve heb ik het vak geleerd. Het was hard werken en je moest tegen een stootje kunnen. En natuurlijk was ik hier ‘le petit Flamand’ (lacht). Ik heb het geluk gehad om hier een leermeester te vinden die mij de technieken van het ambacht heeft geleerd. Het zou fijn zijn als ik ooit op mijn beurt die passie en kennis aan een jonge gast kan doorgeven.
Werken aan een historisch gebouw geeft je een soort fierheid.Frederic De Meyer
3 / Zinnik.
De steengroeve.
Onze roadtrip voert ons ten slotte naar Carrières du Hainaut, de steengroeve van Zinnik. Waarom uitgerekend Zinnik? “Miljoenen jaren geleden had je rond Charleroi bossen. Die zorgden voor steenkool. Hier in Zinnik lag een zee en heerste een subtropisch klimaat. De afzetting van fossielen en schelpen in de modder op de zeebodem vormde na verloop van miljoenen jaren de typische blauwe hardsteen. Door aardverschuivingen kwamen de steenbanken schuin te staan, waardoor de steenblokken er makkelijk uitkomen. Niet toevallig passeerde de eerste trein in België door Zinnik. Handig voor het transport!”
Roadtrip met de Amarok
Een pick-up is ideaal voor het ruige werk dat ik doe.Frederic De Meyer
Frederic is weg van de Amarok.
In mijn vak kom je vaak op uitdagende terreinen. Zeker als ik naar de steengroeve moet. En de Amarok scheurt door modder en grind alsof het niets is. Tja, niet moeilijk met een vermogen van 258 pk.” Ook de 4 MOTION vierwielaandrijving mag op zijn goedkeuring rekenen. “Hellingen van 45 graden? Geen probleem, zelfs met een volle laadbak. Nee, met de Amarok… zit ik gebeiteld.” (lacht).
Volg ons.
Blijf op de hoogte van Off track, de nieuwe docu-reeks van Volkswagen.
Andere episode?
Off track reist door ons land op zoek naar de meest unieke en verborgen plekken die ons Belgisch karakter weerspiegelen. Een gids over de schoonheid van ons land, vol pure en menselijke verhalen.